![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8V9p3zhoos7VaAz4GbX9kT018i6OZ9dlBIziHbq74ofszGAJ2so43s1kgHc8wzX11_9Bfrd9lD_bFPlUNdV64wegi1V9XHYUYp1jcHoF6e9cAUqoTxLyJGsvpxyBPEYVjZyFMihVKaaM/s1600/ObrazElGreko.jpg) |
Święty Jan Ewangelista
wg El Greco,
wersja z muzeum w Prado. |
W święto św. Jana Apostoła, 27 grudnia zgodnie z tradycją w Kościele od XIII wieku, błogosławi się wino na pamiątkę cudownego ocalenia Jana, którego próbowano otruć kubkiem wina. Apostoł Jan pobłogosławił wino i uwolnił je od trucizny.
"Błogosławienie wina jest symbolem tego, aby wszelką truciznę i nienawiść eliminować z serca". W niektórych polskich parafiach pobłogosławione wino tego dnia jest podawane wiernym do spożycia.
Z okazji święta św. Jana Apostoła naszym Gościem na blogu jest ks. Darek Bartocha (sdb). Nasz przyjaciel i fan wina, Salezjanin! Poprosiliśmy ks. Darka o „słowo” na temat wina oczami Testamentu oraz o jego symbolice biblijnej i znaczeniu w chrześcijaństwie.
Poniżej prezentujemy Jego słowa ...
"
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że
kiedy mówimy ,,wino'' wszyscy rozumiemy to samo. Kiedy jednak popatrzymy na
bogate słownictwo biblijne to słowo „wino” które odnajdujemy w tłumaczeniu
Pisma Świętego może oznaczać np.: sam
owoc winorośli czyli winogrona, rodzynki lub kawałki rodzynek; to może być
również płyn, gęsty lub rzadki, surowy bądź gotowany; to wreszcie napój
alkoholowy lub bezalkoholowy, słodki lub kwaśny a nawet ocet.
Pomijam poszukiwania związane z
poszerzonym rozumieniem słowa wino np. winny krzew czy winne grono. Dla
przykładu „Mały słownik metaforyczny-egzegetyczny Nowego Testamentu” (bp.
Kazimierz Romaniuk) podaje, że: winobranie to symbol sądu Bożego (Ap 14,18).
Rozpisując się szczegółowo na te tematy powstałby tekst zbyt długi jak na lekturę
na internetowym blogu.
Posłużę się więc krótkim tekstem ze
„słownika biblijnego” (o. Hugolin Lankammer OFM). „Wino stanowiło w Palestynie
codzienny napój (Pwt 8,8; 1 Kor 11,22), było również oznaką dobrobytu (Rdz 49,1
In; Prz 3,10), oraz cennym dobrem, którego należało używać z umiarem (Syr
31,27; 2 Mch 15,39). […] Wino stosowane było w Starym Testamencie do składania
ofiar (1 Sm 1,24; Wj 29,40; Pwt 18,4). Posiadało również znaczenie symboliczne,
obrazując przyjemność życia (Hi 1,18), a w dziedzinie religijnej – zbawienie,
którego Bóg dopełni w czasach ostatecznych (Am 9,14; Iz 25,6).
W Nowym Testamencie ,,nowe wino”
symbolizuje czasy mesjańskie w ich końcowym etapie, oznacza ucztę
eschatologiczną w niebie. Picie wina przemienionego w Eucharystii w krew
Chrystusa, jest rzeczywistym uczestnictwem w Jego męce i śmierci (1 Kor 10,6;
11,17-34)”.
Symboliczne utożsamianie wina z krwią
nadało pewne znaczenie w kulcie umarłych. Na Krecie ciała umarłych obmywano
gorącym winem. Według opowieści Eneasza wino składane w ofierze podczas konania
Didosa zamieniło się w krew. W osobie Dionizosa, boga wina i wyuzdanych uciech,
Grecy czcili swoistego wybawiciela (Lysios), który uwalniał ludzi od ich
codziennych trosk. […].
Wino jest symbolem radości życia.
Ludzie i bogowie (w Biblii chodzi o istoty zbliżone do Boga, czyli o aniołów)
rozweselają się winem (Sdz 9, 13). Sam Bóg stworzył wino, ,,które rozwesela
serce człowieka" (Ps 104, 15). Umiarkowanie – także w piciu wina – należy,
co prawda, do cnot królewskich, nie powinno się jednak odmawiać napoju
przynoszącego zapomnienie tym, których ogarnia zwątpienie: ,,Daj sycery skazańcom,
a wino zgorzkniałym na duchu" (Prz 31, 4nn). Wino wymieszane z mirrą
stawało się narkotykiem, podawano go, aby odurzyć skazańca przed egzekucją.
Mirra to gorzka pachnąca żywica uzyskiwana z kory lub pni różnych gatunków
drzew, najczęściej – terebintu (pistacja terpentynowa, terpentynowe drzewo, Pistacia
terebinthus, zimozielony krzew lub małe drzewo; wys. do 8 m, dziś służy do
wyrobu terpentyny). Dodawano ją także do wina, by zapobiec jego zepsuciu
(czasami używano żywicy z sosny lub cedru).
Kontynuując poszukiwanie w Biblii
śladów wina, znajdujemy: wybrańcy Boga będą jak olbrzymy, ,,a ich serca uradują
się jakby pili wino" (Za 10, 7). Kiedy Pan daje spragnionym nie tylko
wody, lecz także wina, i to ,,całkiem bezpłatnie" (Iz 55, 1), to znaczy,
że obdarza ich nie tylko życiem, lecz także radością. Wino staje się również
symbolem darów duchowych. I tak np. czytamy: mądrość Boska ,,namieszała wina i
stół zastawiła" (Prz 9, 2). Przyszła uczta eschatologiczna będzie się
odbywać przy użyciu najwyborniejszego i najczystszego wina (Iz 25, 6).
Pierwszy cud, którego Jezus dokonał,
polegał na przemianie wody w wino podczas godów weselnych w Kanie Galilejskiej
(J 2, 3-10), co miało stanowić aluzję do szczęścia i pełni błogosławieństwa
związanego ze zbliżającym się królestwem Bożym.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhykdJI5H_ASrTqhdLfts-AbT3mC-UqAL5nS6AXG1am4oCVjuFW2e12xuYnsNhSKv-V_BdWhrJjA8Gn-g5UbeeW83Ew1Di7pUQ1-Ei2Dx4Mrc5Rzaei_vHvwOdH8wakiMNi56oQwKyLJY8/s1600/WinowBiblii.jpg) |
Przemiana wody w wino. |
Miłosierny Samarytanin oliwą i winem
zwilżył rany człowieka, który wpadł pomiędzy zbójców […] Oliwie i winu
przypisywane są właściwości lecznicze o charakterze nie tylko ziemskim, lecz
także nadprzyrodzonym.[…]
Biblijna symbolika wina osiąga punkt
szczytowy w słowach, które Jezus wypowiedział podczas Ostatniej Wieczerzy,
kiedy podał swoim uczniom kielich: ,,Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja
Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów"
(Mt 26, 27n).
Jak w starotestamentalnych pieśniach śpiewanych
przy winobraniu dochodzi do głosu miłość Boga względem narodu wybranego, tak
też wino, podawane w błogosławionym kielichu Eucharystii, staje się symbolem
oblubieńczego związku między Chrystusem i Jego Kościołem. Chleb i wino na
ołtarzu – to tajemnica zjednoczenia z Chrystusem.
"
Etykiety: Wino i Biblia